Het Google-effect: definitie, voorbeelden en praktische tips

Introductie

Even iets ‘googelen’ is zo normaal geworden, dat het in 2006 als werkwoord werd opgenomen in het woordenboek. Maar constant googelen kan het brein beïnvloeden. Waarom vergeten we de informatie die we net opgezocht hebben? En waarom is dit voor ondernemers zo belangrijk om te weten?

Wat is het Google-effect?

Het Google-effect is de neiging van individuen om informatie te vergeten die ze ook via zoekmachines zoals Google kunnen vinden (Sparrow, Liu & Wegner, 2007).

Het Google-effect wordt ook wel digitaal geheugenverlies of het ‘busy lifestyle’ syndroom genoemd. Mensen die last hebben van het Google-effect zijn buitensporig afhankelijk van digitale informatie om zich dingen te ‘herinneren’. Ze gebruiken Google als een soort externe harde schijf, ook wel een ‘transactief’ geheugen genoemd. Want waarom moeite doen om iets te onthouden als je het later zo terug kunt vinden? Bovendien voorkomen we op deze manier dat ons brein overspoeld wordt door informatie.

Hoe ontstaat het Google-effect?

Door de opkomst van het internet en zoekmachines is de noodzaak om zelf informatie te onthouden kleiner geworden. Alle informatie is eigenlijk online beschikbaar. Ook het massale mobiele telefoongebruik draagt bij aan een toename van het Google-effect. We kunnen prima onthouden waar we de benodigde informatie kunnen vinden, in plaats van dat we de informatie zelf onthouden. Ons brein geeft er daarom ook weinig prioriteit aan om de informatie op te slaan. Een nadeel hiervan kan zijn dat de informatie online onjuist is of verwijderd wordt. Voor algemene informatie of feitjes is dit misschien minder erg, maar voor belangrijke persoonlijke informatie wel.

Uit het onderzoek van Sparrow, Liu & Wegner (2007) blijkt ook dat we de informatie wel opslaan in ons geheugen als erbij verteld wordt dat de informatie binnenkort online gewist wordt. Met ons geheugen is dus niets aan de hand, het werkt alleen anders. Nieuwe informatie triggert ons langetermijngeheugen niet direct meer. Er komt dagelijks zoveel informatie op ons af dat we wel moeten kiezen wat we wel of niet onthouden. De manier waarop we leren, problemen oplossen en informatie oproepen, worden allemaal beïnvloed door het Google-effect. En dat kan ook juist voor meer efficiëntie zorgen (Roberts, 2015). Zolang we weten waar we het terug kunnen vinden, is onthouden overbodig geworden.

Voorbeelden in de praktijk

• Weet jij de telefoonnummers van je vrienden uit je hoofd? Doordat je zoveel nummers op kunt slaan in je telefoon, hoef je ze niet langer te onthouden.
• Wanneer je iets noteert op een sticky note, onthoud je het ook minder goed, omdat je altijd op je briefje kunt kijken.
• Wat waren de ingrediënten ook alweer van die lekkere cake en in welke hoeveelheid en verhouding moesten ze in het beslag? Je zoekt het recept er wel even bij!
• Wanneer we ergens een foto van maken om het later nog eens terug te kunnen kijken, onthouden we de details minder goed dan wanneer we enkel observeren (Henkel, 2014).

Het Google-effect in je voordeel gebruiken

Hoe kun je als ondernemer gebruikmaken van dat veranderende geheugen?

• Door het Google-effect is het nog belangrijker dat je online goed te vinden bent (ja echt). Heeft een potentiële klant informatie nodig over je product of een probleem dat je product oplost, dan zal hij daar namelijk allereerst online naar zoeken.
• Zorg ervoor dat je veel informatieve content online hebt staan, daardoor kom je eerder in aanraking met je doelgroep dan wanneer je alleen transactionele content hebt.
• Beantwoord vragen die mensen hebben zoals ‘wat is X?’ of ‘hoe onstaat x’ direct en makkelijk te vinden in je teksten.

Bronnen

Henkel, L. A. (2014). “Point-and-Shoot Memories: The Influence of Taking Photos on Memory for a Museum Tour.” Psychological Science, 25(2), 396-402.

Roberts, G. (2015). “Google effect: Is technology making us stupid?” The Independent.

Sparrow, B., Liu, J., & Wegner, D. (2007). “Google Effects on Memory: Cognitive Consequences of Having Information at Our Fingertips.” Science, 333(6043), 776-778.