Action bias: definitie, voorbeelden en praktische tips

Introductie

Stel je voor: je hebt een belangrijke presentatie voor een potentiële klant, maar de technologie werkt niet mee. Uit frustratie blijf je herhaaldelijk de presentatie opnieuw opstarten, ondanks dat het probleem blijft bestaan. Dit is een klassiek voorbeeld van action bias: de neiging om actie te ondernemen, ook al is die actie niet effectief. Als ondernemer is het cruciaal om te begrijpen hoe action bias je beslissingen kan beïnvloeden. Deze neiging kan leiden tot overhaaste en soms contraproductieve acties, simpelweg omdat stilzitten als een zwaktebod voelt. In dit artikel verkennen we hoe action bias zich manifesteert in de zakelijke wereld, wat de risico’s zijn en hoe je deze bias in je voordeel kunt gebruiken om betere, meer doordachte beslissingen te nemen.

Wat is de action bias?

De action bias is onze voorliefde voor actie, zelfs als het beter is om even niets te doen (Patt & Zeckhauser, 2000).

We doen liever iets, dan dat we gewoon afwachten, zelfs als we niet zeker weten dat het daar beter van wordt. Ons instinct zegt ons dat het beter is om iets te doen dan om niets te doen. Zelfs als het mislukt, prijzen we onszelf omdat we in ieder geval wel iets geprobeerd hebben.

Wanneer we dit op de automatische piloot doen, zonder daar verder echt goed over nagedacht te hebben, noemen we dat de action bias. Het gebeurt vanuit een impuls, in plaats van met logisch redeneren, waardoor we de situatie soms volledig verkeerd inschatten en de uitkomst minder gunstig kan zijn, maar niks doen is geen optie.

Tegenvallende resultaten uit je online marketing?

Vraag de gratis performancescan aan

Doe de scan

Hoe ontstaat de action bias?

Al eeuwenlang bestaat het idee dat we beter bezig kunnen zijn, dan stil kunnen zitten. Als jager-verzamelaar was het noodzakelijk om onmiddellijk in actie te komen om te overleven (Patt & Zeckhauser, 2000). In de huidige maatschappij is dit minder van toepassing, maar nog steeds supporten we het ondernemen van actie, zelfs als dit voor weinig tot geen vooruitgang zorgt. Als actie meer beloond wordt dan inactie, zullen we ook actie ondernemen in situaties waarin het eigenlijk beter past om niets te doen. De behoefte aan waardering of beloning zet ons hier dan toe aan.

Ook het tegenovergestelde is het geval. Als niets doen gestraft wordt, ontstaat er een patroon van altijd maar actie willen ondernemen om geen straf te krijgen (Zeelenberg, van den Bos, van Dijk & Pieters, 2002). Actie ondernemen heeft ook met productief zijn en controledrang te maken. Door iets te doen, hebben we het gevoel dat we nog iets aan de situatie kunnen veranderen, terwijl niets doen meer lijkt op accepteren dat het nu eenmaal zo is.

Voorbeelden in de praktijk

• Het laden van een website lijkt eeuwig te duren, daarom blijf je maar refreshen, terwijl het soms sneller gaat als je gewoon even geduldig afwacht. Zeker als je in de rij staat voor tickets is dit een contraproductieve methode.
• Na een slecht kwartaal wordt de strategie van een bedrijf aangepast. Terwijl het slechte kwartaal misschien helemaal niet veroorzaakt werd door de strategie maar door een verslechterende economie of een zieke salesmedewerker.
• Nadat er bij een softwarepakket van een leverancier een datalek is ontdekt, wordt er direct een contract afgesloten bij een concurrent.  Dit terwijl het helemaal niet duidelijk is of deze concurrent beter beschermd is tegen datalekken

Tegenvallende resultaten uit je online marketing?

Vraag de gratis performancescan aan

Doe de scan

De action bias in je voordeel gebruiken

Iedere bias kan jouw beslissingen of die van je klanten negatief beïnvloeden. Dat kan leiden tot bijvoorbeeld minder omzet en het nemen van verkeerde beslissingen. Maar het kan ook helpen om die twijfelende prospect over de streep te trekken of om van een normale klant een loyale klant te maken.

• Proactieve communicatie
  Voorbeeld: Een financiële dienstverlener kan klanten real-time meldingen sturen over verdachte activiteiten op hun rekeningen, met directe opties om actie te ondernemen, zoals het blokkeren van een kaart of het melden van fraude.
  Voordeel: Klanten kunnen onmiddellijk reageren op potentiële problemen, wat hun gevoel van veiligheid en controle vergroot.
• Inspelen op bekende problemen in de markt
  Voorbeeld: Een concurrent heeft leveringsproblemen, jij hebt nog voldoende voorraad maar je bent iets duurder. In je online advertenties leg je extra nadruk op je snelle levertijden zodat je klanten van je concurrenten kunt afsnoepen.
  Voordeel: Klanten krijgen sneller geleverd waardoor ze eerder geneigd zijn om een nieuwe leverancier te proberen. Het alternatief is namelijk niks doen en afwachten.

Bronnen

Patt, A. & Zeckhauser, R. (2000). “Action Bias and Environmental Decisions”. Journal of Risk and Uncertainty. 21(1), 45-72.

Zeelenberg, M., van den Bos, K., van Dijk, E. & Pieters, R. (2002). “The Inaction Effect in the Psychology of Regret”. Journal of Personality and Social Psychology. 82(3), 314-327. DOI: 10.1037//0022-3514.82.3.314